Diwali - Lichtjesfeest

Geplaatst op 14 oktober 2022

Diwali, ook genoemd Deepavali, Divali of Deevali is een van de belangrijkste feesten in het Hindoeïsme en vindt zijn oorsprong in India. Het woord is afgeleid van het Sanskriet dipavali, dat een rij lichtjes betekent. Tijdens het feest worden dan ook door het huis en op de erven lichtjes aangestoken.

Diwali, ook bekend als Lichtjesfeest, wordt symbolisch bedoeld als de overwinning van het goede over het kwade, overwinning van het licht over de duisternis, overwinning van de gelukzaligheid over de onwetendheid.

Diwali valt elk jaar in oktober of november, afhankelijk van de cyclus van de maan. Het wordt gevierd op de 15e dag van Kartik, de heiligste maand in de Hindoe maankalender. Dit jaar (2022) valt deze bijzondere feestdag op maandag 24 oktober.

Het vieren van dit feest gaat gepaard met het nuttigen van zoetig eten. In India steekt men daarnaast ook vuurwerk af. Diwali is een vrolijk feest en wordt vaak gevierd in gezinsverband. Het is een feest voor iedereen, voor jong en oud, man en vrouw, arm en rijk. Diwali wordt gevierd om het licht te verwelkomen in het leven. Licht wordt namelijk altijd geassocieerd met succes en hoop

Reinigen
Hindoes zijn over het algemeen al weken bezig met de voorbereidingen door het huis schoon te maken en spullen voor de puja (een ritueel) te kopen. De reden die vaak gegeven wordt voor het schoonmaken van het huis is dat Lakshmi Mata op Diwali zal langskomen.

De situatie in India is misschien wel anders dan in Nederland. In India is er na de warmte en het regenseizoen, voornamelijk viezigheid en vuiligheid, maar ook bacteriën en insecten in of op het huis. Hierdoor is de nood ook hoger om een “najaars-schoonmaak” te houden.

Met deze gedachten kunnen we het schoonmaken van het huis in perspectief plaatsen. Reinheid is namelijk het bredere woord: als men niet rein van binnen is, heeft het weinig zin om alleen de buitenkant schoon te maken. Met andere woorden, laten we ook onszelf ontdoen van het “vuil”, zoals negatieve gedachten, jaloezie, haat, onvriendelijke woorden-wisselingen, en dergelijke.

Deze vergelijking kunnen we doortrekken. Het reinigen van ons huis wordt gedaan, omdat Lakshmi langskomt, zo reinigen we onszelf en ontdoen we ons van negativiteit, zodat Lakshmi (in de vorm van tevredenheid, welvarendheid, voorspoed en geluk) in ons zal plaats nemen. Uiteraard geldt een schoon huis en een schoon lichaam niet alleen op Diwali 😉

Bij velen staat Lakshmi Mata centraal: zij is de gever van voorspoed (niet alleen in geld) en zorgt voor het licht in de duisternis. Dat laatste kan op verschillende manieren beschreven worden, zoals de kennis bij de onwetende, het voedsel bij de hongerige of de welvaart bij de armen.

Om deze verlichting te vieren, branden we diya’s als eeuwenoude traditie.
Een diya is een lampje gemaakt van ghee, watten en een vlam in een aarden of metalen kommetje. De diya symboliseert het individu en is een weerspiegeling van het zelf.

Het kommetje staat voor het fysieke lichaam, de ghee voor de onstuimige geest, de watten voor de aard sattva (die het intellect en ook wel de ziel representeert), het vuur staat voor de drie functies van Agni (vuur): licht, warmte en progressie. Vuur gaat altijd omhoog, vandaar progressie. Vuur manifesteert door wrijving. Die wrijving staat voor de overstap van negatieve naar positieve gedachten.

Het licht van de diya symboliseert tenslotte de aatmajyoti (licht van de ziel). Deze is satchitaananda (sat - waarheid, cita - bewustzijn en ānanda - gelukzaligheid).
Het branden van ghee duidt aan dat het individuele ego net als de ghee smelt en de jivatma (individuele ziel) één wordt met het opperste Licht – Paramatma (Superziel).

Het Diwali feest duurt eigenlijk vijf dagen, met het belangrijkste evenement op de derde dag op de meeste plaatsen in India. Het wordt geassocieerd met de terugkeer van Heer Ram naar zijn koninkrijk in Ayodhya na zijn ballingschap en de redding van zijn vrouw van demonenkoning Ravan op Dussehra.

Elke dag heeft een speciale betekenis en wel als volgt ...

• De eerste dag (22 oktober 2022) staat bekend als Dhanteras, of Dhanatrayodashi. "Dhan" betekent rijkdom en "teras" verwijst naar de 13e dag van een maanperiode van twee weken op de Hindoekalender. Lord Dhanvantari, de Hindoegod van de geneeskunde en een incarnatie van Lord Vishnu, zou op deze dag Ayurveda en de nectar van onsterfelijkheid naar de mensheid hebben gebracht.
  Volgens de legende is Godin Lakshmi op deze dag geboren uit het kolken van de oceaan en wordt zij verwelkomd met een speciale puja (ritueel). Goud en andere metalen (waaronder keukengerei) worden traditioneel gekocht. Mensen komen ook bijeen om te kaarten en te gokken, omdat men denkt dat dit gunstig is en rijkdom zal brengen gedurende het hele jaar.
• De tweede dag (23 oktober 2022) staat gewoonlijk bekend als Naraka Chaturdashi of Chhoti Diwali (kleine Diwali). "Naraka" betekent hel en "Chaturdashi" betekent 14e dag van een maanperiode van twee weken op de Hindoe-kalender. Men gelooft dat Godin Kali en Heer Krishna op deze dag de demon Narakasura hebben vernietigd. In Goa worden ter gelegenheid van deze dag beeltenissen van demonen verbrand.
• De derde dag (24 oktober 2022) is de dag van de nieuwe maan, bekend als Amavasya. Het is de donkerste dag van de maand en is bijna overal in India de belangrijkste dag van het Diwali feest. Lakshmi wordt op deze dag vereerd, met een speciale puja die 's avonds na zonsondergang wordt uitgevoerd.
• De vierde dag (25 oktober 2022) heeft in heel India verschillende betekenissen. In Noord-India wordt Govardhan Puja gevierd als de dag waarop Heer Krishna Indra versloeg, de god van de donder en de regen. In Maharashtra, Karnataka en Tamil Nadu wordt de overwinning van Heer Vishnu op demonenkoning Bali gevierd als Bali Pratipada of Bali Padyami. In Gujarat wordt op deze dag ook het begin van een nieuw jaar gevierd.
• De vijfde dag (26 oktober 2022) staat bekend als Bhai Duj. Het is gewijd aan het vieren van zussen, op een vergelijkbare manier als Raksha Bandhan gewijd is aan broers. Broers en zussen komen samen en delen voedsel, om de band tussen hen te eren.

  ---

Bronnen:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Divali
https://www.mijnhindoeisme.nl
https://hindoedharma.nl/hindoegids/diya
https://www.learnreligions.com/when-is-diwali-1539426

Uitsluitend met naam- en bronvermelding heb je toestemming om deze informatie te delen.